ساز باکیفیت می‌تواند انگیزه یادگیری و مهارتی شما را افزایش دهد. اگر به‌تازگی قصد یادگیری این ساز را دارید به شما خواندن راهنمای خرید ویولن را پیشنهاد می‌کنیم.
ویولن (Violin) کوچک‌ترین ساز زهی-آرشه ای است که به عنوان یک ساز ایتالیایی شناخته می‌شود. ویولن دارای سه نوع ساز ویولن، ویولا و ویلن سل است. این ساز به عنوان یک ساز سلو طرفداران بسیار زیادی در بین سنین مختلف دارد. در بین سازهای آرشه ای، ویولن‌سل از همه بزرگ‌تر است تا حدی که نوازنده برای اجرای آن ناگزیر است ساز را روی زمین قرار داده و خودش به‌صورت نشسته آن را بنوازد. راهنمای خرید ویولن سل با ویولن تفاوتی ندارد. انتخاب ویولن مناسب با توجه به سطح مهارت‌ها، سبک موسیقی و اندازه آن، از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. پیش از خرید ساز اطمینان حاصل کنید که ویولن باکیفیت و جنس مرغوب خریداری می‌کنید. سرفصل‌های زیر را مطالعه کنید:
- رده‌بندی ساز ویولن
- اجزای ساز ویولن
- سبک موسیقی و نوع ساز
- سایز ویولن
- جنس ویولن
- اجاره ویولن یک راه جایگزین
- نکات طلایی که راهنمای خرید ویولن خوب است
رده‌بندی ساز ویولن
معمولاً در رده‌بندی سازها آن‌ها را به مبتدی، متوسط و حرفه‌ای تقسیم می‌کنند. شما ممکن است ویولن‌های شخصی دیده باشید که تحت عنوان مستر یا ادونس معرفی‌شده باشند. در کل استاندارد خاصی برای این دسته‌بندی وجود ندارد. هر تولیدکننده و سازنده‌ای استاندارد و معیار مختص به خود را دارند؛ اما طبقه‌بندی‌ها می‌تواند راهنمای کلی باشد که برای محدود کردن انتخابات شما کارآمدتر است.
راهنمای خرید ویولن مبتدی
اگر در آغاز کار هستید و قصد یادگیری این ساز رادارید با یک ویولن مبتدی شروع کنید. ویولن‌های مبتدی معمولاً از چوب کم کیفیت‌اند و بیشتر به‌صورت ماشینی طراحی‌شده‌اند تا به‌صورت دستی. از لحاظ قیمت نیز نسبت به سایر سازها نیست مناسب‌تر هستند. همچنین سازهای مبتدی برای آن دسته از افرادی مناسب است که قصد یادگیری دارند ولی هنوز مطمئن نیستند که آیا قرار است برای مدت طولانی به نوازندگی ادامه بدهند یا نه؟
راهنمای خرید ویولن متوسط
ویولن متوسط می‌تواند کیفیت متوسطی را نیز به شما ارائه دهد. اگر مدتی است که ویولن می‌نوازید و می‌خواهید به کیفیت و صدای بهتری دست پیدا کنید می‌توانید ساز خود را به ویولن سطح متوسط (نیمه‌حرفه‌ای) ارتقا دهید. ویولن‌های متوسط، رده‌ای بین سازهای حرفه‌ای و مبتدی هستند. برخی از برندها این رده از ساز را تولید نمی‌کنند. سازهای متوسط ممکن است برای موزیسین‌هایی که نیاز به سازی بهتر از سازهای مبتدی دارند و از طرفی سرمایه لازم برای خرید ویولن حرفه‌ای را ندارند گزینه مناسبی باشد.
عمده خریداران ویولن‌های متوسط را هنرجویانی تشکیل می‌دهند که در مهارت‌های خود در حال پیشرفت هستند. البته در نظر داشته باشید که برخی برندها ویولن متوسط تولید نمی‌کنند.
راهنمای خرید ویولن حرفه ای
اگر نوازنده سطح پیشرفته هستید بهترین ویولن برای شما یک ساز حرفه‌ای است. ویولن های حرفه ای کار دست‌سازنده‌های حرفه‌ای است که با استفاده از چوب‌های درجه‌یک ساخته می‌شوند. مشخص است که به دلیل کیفیت بسیار بالا قیمت بالایی هم دارد و بهترین ساز برای استفاده نوازندگان حرفه‌ای و کلکسیونرهای هنری است.
اجزای ساز ویولن
- جعبه رزونانس
- آرشه (ویولن با آرشه که معمولاً از موی اسب ساخته‌شده نواخته می‌شود)
- دسته یا گردن
- گریف یا فینگر بورد
- گوشی
- خرک یا پل
- سیم گیر
- سیم (معمولاً از روده گوسفند در ساخت آن استفاده می‌شود اما امروزه روی روده را با سیم فلزی می‌پوشانند)
- کلوفون یا رزین برای زبر کردن آرشه و جلوگیری از لغزندگی آن استفاده می‌شود.
سبک موسیقی و نوع ساز
همان‌طور که ویولن یک ساز بسیار خاص در ارکستر سمفونیک‌ها محسوب می‌شود می‌تواند نشانی از موسیقی کلاسیک، یک ساز کاربردی در موزیک فولک، ساز پرقدرتی برای سبک راک‌اند رول و … باشد. تقریباً در تمام ژانر و سبک‌های مختلف موسیقی جای دارد و سالیان سال است که الهام‌بخش موزیسین‌هاست.
ویولن‌های آکوستیک برای سبک کلاسیک وفولک بهترین انتخاب هستند. ویولن سنتی آکوستیک به دلیل طنین طبیعی که از چوب آن خارج می‌شود، صدای گرم و دل‌نشینی دارد و درنتیجه برای نواختن سبک‌های فولک (عامیانه) و کلاسیک مناسب است. اگر نیاز به آمپلی‌فایر دارید ویولن آکوستیک این امکان را برای شما فراهم می‌کند که آن را به ساز نصب کنید.
با استفاده از ویولن الکترونیک می‌توانید موزیک جاز و راک بنوازید. ویولن‌های الکترونیک به‌گونه‌ای ساخته‌شده‌اند که می‌توانند صدایی شفاف‌تر نسبت به ویولن آکوستیک تولید کنند. نوع ساز شما کاملاً به سبک موزیکتان بستگی دارد پس حتماً به این نکته توجه ویژه‌ای داشته باشید.
سایز ویولن
درصورتی‌که نوازنده بالای یازده سال سن دارد باید ویولن فول سایز خریداری کند. ویولن همانندسازهای دیگر دارای سایز و اندازه‌های متفاوتی است. بزرگ‌سالان معمولاً ویولن فول سایز (۴/۴) را انتخاب می‌کنند. برای کودکان نیز انواع سایزهای ۴/۳، ۲/۱، ۴/۱، ۸/۱، ۱۰/۱، ۱۶/۱ و سایز ۳۲/۱ مناسب‌ترین ویولن است.
درصورتی‌که قصد خرید ساز برای فرزند خود رادارید دست او را از پایین گردن تا مچ یا کف دست اندازه‌گیری کنید. برای اندازه‌گیری دقیق از فرزندتان بخواهید دست چپش را در امتداد بدنش به‌صورت مستقیم نگاه دارد. معمولاً اندازه‌گیری تا مچ دقیق‌تر از اندازه‌گیری تا کف دست است. اندازه تا مچ به شما سایز فیت ساز و تا کف دست سایز بزرگ‌تر را نشان می‌دهد. این کار به شما کمک می‌کند تا بهترین سایز را برای فرزند خود انتخاب کنید، سایز کوچک‌تر یا بزرگ‌تر نوازندگی را با مشکل مواجه می‌کند. اندازه دست مناسب با ویولن ۴/۴ سایز ۵۸ سانتیمتری است و برای سایز ۳۲/۱، اندازه دست ۳۳ سانتیمتری مناسب است.
جنس ویولن
جنس چوب در راهنمای خرید ساز ویولن یک فاکتور بسیار مهم است. از فروشنده در مورد جنس چوبی که ساز از آن ساخته‌شده است سؤال کنید. بهترین چوب برای ساخت قسمت بالایی ساز چوب صنوبر است و چوب افرا بهترین چوب برای ساخت گردن، پشت و کناره‌های ساز است. هر چه چوب کهنه‌تر باشد، خشک‌تر و مقاوم‌تر است و درنهایت به این معنی است که کیفیت بهتری دارد. معمولاً از چوب آبنوس برای ساخت فینگربورد (تخته انگشت گذاری) استفاده می‌شود.
برای راهنمای خرید ویولن باید بدانید که صنوبر قرن‌ها بهترین چوب برای ساخت سوند بار بوده است زیرا طبیعت متراکم و مستحکمی دارد. استحکام آن مانع تغییر شکلش می‌شود و تراکم آن باعث رزونانس بیشتری است. بخش قابل‌توجهی از قیمت کل ویولن مربوط به چوب صنوبر است که در قسمت‌های مختلفی از این ساز استفاده‌شده است.
بیشتر نوازندگان سازهای ساخته‌شده از صنوبر را به سایر چوب‌ها ترجیح می‌دهند. معمولاً درختانی که در آب‌وهوای سرد رشد می‌کنند متراکم‌تر و سخت‌تر هستند. چوب صنوبر علاوه بر کیفیت بسیار بالا زیبایی خاصی هم دارد که می‌تواند در زیبایی ساز تأثیر بسیاری داشته باشد. علاوه بر صنوبر از افرای پیر برای ساخت قسمت‌های دیگر ویولن استفاده می‌شود. به‌طورکلی تمام چوب‌هایی که در ساخت انواع قسمت‌های ساز استفاده می‌شود در دوام، صدا و ارزش ویولن تأثیر دارد. ویولن‌ها درنهایت با صیقل داده می‌شوند و به بازار عرضه می‌شود. این صیقل‌ها زیبایی چشم‌نوازی به‌ظاهر ساز می‌دهند که علاوه بر کیفیت فنی می‌تواند عامل انتخاب یک ویولن خوب باشد.
اجاره ویولن یک راه جایگزین
بسیاری از افراد که به‌تازگی قصد آموختن ویولن به‌ویژه ویولن‌سل رادارند ترجیح می‌دهند ویولن خود را کرایه کرده و پس از مدتی آن را خریداری کنند. نرخ اجاره ساز به قیمت اصلی و فروش آن بستگی دارد. مسلماً سازهایی که قیمت بالایی برای فروش دارند، اجاره‌بهای بیشتری نسبت به سازهای ارزان‌تر دارند.
همچنین اگر فرزند در حال رشد دارید بهتر است ویولن را اجاره کنید. ازآنجایی‌که بچه‌ها به‌سرعت در حال رشد هستند با این کار در هزینه‌های خود صرفه‌جویی کرده‌اید زیرا نیاز به تعویض ویولن، خرید ساز جدید و بلااستفاده مانده بودن سایز قبلی نیست و درنهایت می‌توانید ویولن فول سایز خریداری کنید.
درصورتی‌که بزرگ‌سال هستید به فکر اجاره ساز نباشید. هزینه یک سال اجاره می‌تواند به‌اندازه قیمت خرید آن تمام شود و منطقاً مقرون‌به‌صرفه نیست. همچنین قیمت ویولن های باکیفیت باگذشت زمان بالاتر می‌رود و احتمال خرید آن کمتر می‌شود. همچنین سازهای اجاره‌ای ممکن است به دلیل استفاده‌های مکرر ممکن است دچار آسیب‌های زیادی باشد که این موضوع از کیفیت آن کم می‌کند.
نکات طلایی راهنمای خرید ویولن
- پیش از خرید ویولن حتماً آن را بنوازید. بیشتر فروشگاه‌ها اتاقی جداگانه برای نواختن و امتحان کردن سایز دارند. آن را بنوازید تا دریابید که چه حسی به ساز و صدای آن دارید. در هنگام خرید حتماً با یک نوازنده حرفه‌ای یا استاد خود همراه باشید. آن‌ها می‌توانند صدای شنیده‌شده از ساز را تحلیل کنند و با نواختن آن متوجه شوند که آیا ساز باکیفیتی هست یا نه.
- ممکن است فروشگاهی پیدا کنید که به شما این اجازه را بدهد که ساز را به منزل برده و برای مدتی نزد خود نگاه‌دارید تا در طول مدت کیفیت آن را دریابید. ممکن است در منزل صدای متفاوتی از ساز بشنوید. این امکان می‌تواند در تصمیم‌گیری بهتر به شما کمک کند.
- چوب‌ساز را به‌خوبی بررسی کنید تا ترک و شکستگی در آن وجود نداشته باشد. تعمیر ترک یا هرگونه آسیبی در ساز می‌تواند پرهزینه باشد. همچنین این‌گونه آسیب‌ها در عملکرد ساز هم تأثیر می‌گذارد و کیفیت صدا و نواختن را پایین می‌آورد. درصورتی‌که قصد خرید ویولن دست‌دوم رادارید با دقت هر چه بیشتر به بررسی آن بپردازید.
- دنده‌های ساز را به‌خوبی چک کنید مبادا دارای شکستگی باشند. دنده‌ها نباید از لبه‌های بالا و پایین بیرون زده باشند. این مسئله یکی از نشانه‌های عدم مرغوبیت چوب‌ساز است. البته این موضوع در بین ویولن‌هایی که بالای پنجاه سال دارند عادی و معمول است. پیش از خرید حتماً با یک تعمیرکار ویولن مشورت کنید.
- خرک یا پل را چک کنید. خرک باید حالت منحنی داشته باشد حالت منحنی این امکان را به نوازنده می‌دهد تا هم‌زمان چند سیم را باهم بنوازد درصورتی‌که صاف باشد در نواختن نت‌های تک مشکل ایجاد می‌کند.
- ساز تنظیم‌شده خریداری کنید. ساز باید نسبت به سبکی که قصد نوازندگی آن رادارید تنظیم شود.
- دسته ویولن باید صاف باشد برای تشخیص، ساز را خوب بررسی کنید، گریف و خرک باید در یک راستا قرارگرفته باشند.
- گوشی‌های ساز که محل اتصال سیم هستند باید در جای خود قرارگرفته باشند و به‌راحتی در جای خود بچرخند و گیر نداشته باشد.
- در ادامه مبحث راهنمای خرید ویولن حرفه‌ای به این نکته اشاره می‌کنیم که اگر علاقه‌مند به خرید ویولن آنتیک (عتیقه) هستید همچون استرادیواریوس، از اعتبار و صحت ارزش آن مطمئن شوید. از این نوع ویولن تنها ۶۰۰ عدد در کل دنیا موجود است. اعتبارنامه کمک می‌کند که پول خود را برای یک ساز تقلبی صرف نکنید. آنتونیو استرادیواری یک سازنده ایتالیایی است که در اوایل قرن ۱۸ به عنوان استاد صنایع‌دستی سازی ساخت که بالاترین کیفیت را دارا بود. طرحی او در ساخت پایه و اساس ساخت و طراحی‌های امروزه از ویولن است.
اسم استراویداریوس نام لاتینی اوست که مترادف باکیفیت فرای تصور است. در نظر داشته باشید که نام این برند لزوماً به معنای ویولن دست‌ساز خود شخص آنتونیو نیست. تخمین زده می‌شود که وی در طول عمر حرفه‌ای خود حدود ۱۰۰۰ ساز ساخته است.
- ویولن در مناطق خیلی خشک ممکن است آسیب ببیند. درصورتی‌که در مناطق خشک زندگی می‌کنید از ابزار مرطوب‌کننده استفاده کنید.
- معمولاً به همراه ویولن تجهیزات لازم آن‌هم به شما ارائه می‌دهند. ویولن به همراه آرشه، کلوفون، کیس و …
- می‌توانید تجهیزات لازم برای نگهداری و تمیز کردن ویولن را برای حفظ ساز از گردوغبار تهیه کنید
- توصیه می‌کنیم با توجه به میزان نواختن ویولن، سیم‌های ساز خود را هر ۶ الی ۱۲ ماه تعویض کنید.
- برای خرید ساز به‌صورت حضوری مراجعه کنید. شما نیاز دارید ساز را از نزدیک دیده، لمس کرده و بنوازید. در صورت خرید آنلاین از قوانین و شرایط مربوط به تعویض و مرجوع کردن کالا مطلع شوید.
